Hoe en Wat

1) Voor wie kan ik een struikelsteen aanvragen?

Onze Haarlemse stichting verzorgt struikelstenen voor mensen die tijdens WOII op grond van hun etnische, religieuze of culturele afkomst gedwongen werden hun huis in Haarlem te verlaten om vermoord te worden. Ook voor mensen die zichzelf van het leven beroofden om dit lot voor te zijn leggen we een steen. Overwegend gaat het om Joodse inwoners van Haarlem, maar ook voor Sinti en Roma kan een aanvraag worden gedaan. De stenen worden geplaatst voor het laatste woonhuis waar deze Haarlemmers in vrijheid hebben gewoond.

2) Hoe vraag ik een struikelsteen aan?

U kunt via het contactformulier op deze website een of meerdere struikelstenen aanvragen door ons de naam en adres van de woning te sturen van de persoon/personen voor wie u de stenen wilt aanvragen. Meld ook graag uw relatie tot degene voor wie u aanvraagt. We nemen dan zsm contact met u op. Mocht u meer informatie (foto's, verhaal) hebben over het leven van deze persoon/personen, dan stellen we dat zeer op prijs, zodat we die op onze website kunnen plaatsen (onder Wie en Waar) - uiteraard alleen met uw toestemming.

3) Hoe lang duurt het voor de steen gelegd kan worden?

Om stenen te kunnen leggen voor alle circa 750 tijdens WO II vermoorde Haarlemmers hebben we tien jaar nodig. We leggen per jaar ongeveer 75 stenen, verspreid over drie momenten in het jaar.

Als u een aanvraag doet omdat u nabestaande of anderszins betrokkene bent (bijvoorbeeld een huidige bewoner) dan krijgt u - ongeacht de wijk - voorrang en bent u bij de eerstvolgende mogelijke legronde aan de beurt. Dit is doorgaans binnen enkele maanden tot maximaal een jaar. U hoort na uw aanvraag zsm van ons wanneer dat precies is.

4) Wat zijn de kosten?

De struikelstenen kosten 150 euro per stuk. Aanvragers - bijvoorbeeld nabestaanden, huidige bewoners of anderszins betrokkenen- vragen we in principe om een bijdrage in deze kosten. De stenen voor mensen die geen nabestaanden of betrokkenen hebben leggen we met behulp van geld uit sponsoring en gemeentesubsidie. Onze stichting werkt puur op vrijwillige basis. Wij doen onderzoek, regelen de bestelling van de stenen bij de kunstenaar, en organiseren het plaatsen van de stenen ism de Gemeente en Spaarnelanden.

We leggen één struikelsteen per individu, dus als het bijvoorbeeld een gezin van twee ouders en twee kinderen betreft, zijn de kosten 600 euro, die u wellicht met hulp van vrienden, buren en familie bij elkaar kunt krijgen. Mocht de gevraagde financiële bijdrage een probleem vormen, laat dit ons weten, dan zoeken we samen naar een oplossing.

5) Hoe zien struikelstenen eruit en waar komen de stenen precies te liggen?

Op de homepage van deze website kunt u een voorbeeld van een struikelsteen zien. Struikelstenen zijn 10 x 10 cm groot en worden in de openbare ruimte voor het huis geplaatst van de bewoner die uit dat huis is weggevoerd. Omdat huidige bewoners het niet altijd prettig vinden als de stenen recht voor hun voordeur in hun looppad liggen, kiezen wij ervoor ze daar iets opzij van te plaatsen, op de stoep/in het voetpad voor het tuinhekje of de gevel. Desgewenst bepalen we de exacte plek in overleg met de bewoner.

6) Moeten we de buren informeren?

De gemeente Haarlem verlangt van ons dat we verifiëren of de buren hier geen bedenkingen bij hebben. Als u zelf bewoner bent, of de huidige bewoners kent, en een aanvraag doet voor een struikelsteen, stellen we het op prijs dat u zelf de buren informeert en ons laat weten of die er geen probleem mee hebben. Mochten de buren er om wat voor reden dan ook wel moeite mee hebben, dan gaan we graag met ze in gesprek.

7) Wanneer wordt de steen geplaatst?

We mogen van de Gemeente op drie momenten in het jaar struikelstenen leggen. We leggen gemiddeld 25 stenen per keer en koppelen de onthulling van die stenen aan betekenisvolle herdenkingsdata, op 27 januari (internationale herdenkingsdag van de Holocaust), eind april (Jom HaShoa, Joodse herdenkingsdatum van de Holocaust en in aanloop naar 4 mei, de nationale herdenkingsdag) en 9 november (internationale dag tegen fascisme en antisemitisme).

Spaarnelanden plaatst de stenen dan enkele dagen voorafgaand aan die herdenkingsdata alvast in de grond. De herdenkingsdata zelf vormen een geschikt moment voor het houden van een onthulling ofwel kleine herdenkingsceremonie.

8) Hoe ziet de ceremonie rond de plaatsing eruit en wie organiseert die?

De stichting stelt een datum en tijdstip voor waarop de onthulling kan plaatsvinden en een vertegenwoordiger van de stichting desgewenst een welkomstwoordje kan spreken.

We kunnen - uitsluitend op uw verzoek - ook een rabbijn vragen om een gebed uit te spreken.

De verdere invulling van dit onthullingsmoment laten we graag aan de eventuele aanvragers over. Sommige mensen betrekken de hele familie of straat erbij, anderen houden het liever klein.

Vaak wordt er iets verteld over de mensen voor wie de steen wordt gelegd. Soms wordt er ook een lied gezongen of muziek gemaakt. Als u dat wilt kunt u de onthulling vormgeven door van te voren een doek over de steen te plaatsen en die er op dat moment af te halen. U kunt ook een steentje of een bloem bij elke steen leggen.

9) Kan ik me op een nieuwsbrief abonneren?

We versturen momenteel geen nieuwsbrieven, maar houden deze website zoveel mogelijk up-to-date om u op de hoogte te houden van de ontwikkelingen en onze plannen.

10) Kan ik dit initiatief ondersteunen zonder een steen aan te vragen?

Heel graag. We hebben een startsubsidie ontvangen van de Gemeente Haarlem, maar die dekt slechts 40% van het benodigde bedrag. Alle hulp is welkom, en elk bedrag is goed!

Heeft u nog meer vragen of wilt u een steen bestellen? Neem contact met ons op!